Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Phong Nha-Kẻ Bàng là một vườn quốc gia tại huyện Bố Trạch, và Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Cách thành phố Đồng Hới khoảng 50 km về phía Tây Bắc. Cách thủ đô Hà Nội khoảng 500 km về phía nam. Vườn quốc gia này giáp khu bảo tồn thiên nhiên Hin Namno ở tỉnh Khammouan, Lào về phía tây. Cách Biển Đông 42 km về phía đông kể từ biên giới của hai quốc gia.
Phong Nha-Kẻ Bàng nằm ở một khu vực núi đá vôi. Rộng khoảng 200.000 ha thuộc lãnh thổ Việt Nam. Khu vực lãnh thổ Lào tiếp giáp vườn quốc gia này cũng có diện tích núi đá vôi khoảng 200.000 ha. Diện tích vùng lõi của vườn quốc gia là 85.754 ha và một vùng đệm rộng 195.400 ha. Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Hệ thống hang động tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng. Được hình thành do những kiến tạo địa chất xảy ra trong lòng dãy núi đá vôi Kẻ Bàng. Cách đây hơn 400 triệu năm vào thời kỳ Đại Cổ Sinh.
Trải qua các thời kỳ kiến tạo quan trọng. Các pha chuyển động đứt gãy, phối tảng và uốn nếp. Đã liên tục tạo ra các dãy núi trùng điệp do chuyển động nâng cao, các bồn trầm tích do chuyển động sụt lún. Đóng vai trò như nguyên nhân của mọi nguyên nhân. Để tạo ra tính đa dạng về địa chất, địa hình – địa mạo. Mạng lưới thủy văn và tính đa dạng. kỳ thú về hang động du lịch đối với các thành hệ đá vôi. Phong Nha-Kẻ Bàng phát triển từ Devon đến Carbon – Trecmi.
Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng hiện tại là kết quả tổng hợp của 5 giai đoạn. Phát triển lớn trong lịch sử phát triển vỏ Trái Đất trong khu vực:
-Giai đoạn Kỷ Ordovic muộn – giai đoạn Siluri đầu (450 triệu năm)
-Giai đoạn Kỷ Devon giữa và muộn (khoảng 340 triệu năm)
-Giai đoạn Kỷ Than Đá – Kỷ Permi (300 triệu năm)
– Giai đoạn Orogen
-Giai đoạn Đại Tân Sinh (250-65 triệu năm) 
Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Phong Nha-Kẻ Bàng có một cấu trúc địa chất phức tạp. Với lịch sử phát triển vỏ Trái Đất từ thời kỳ Ordovicia (464 Ma). Điều này đã tạo ra 3 loại địa hình và địa mạo. Một trong số đó là các kiến tạo không phải carxtơ với các ngọn núi thấp tròn. Với các thềm đất tích tụ mài mòn dọc theo các thung lũng sông Son và sông Chày. Tại các mép khối núi đá vôi trung tâm. Loại kiến tạo lớn khác là các kiến tạo carxtơ có đặc trưng là các carxtơ nhiệt đới cổ chủ yếu là từ Mezozoic, nhưng 2/3 của khu vực này là carxtơ từ Đại Tân Sinh.
Đá vôi chiếm một diện tích khoảng 200.000 ha, với một khu vực tương tự ở tỉnh Khăm Muộn của Lào. Quá trình kiến tạo carxtơ. Đã tạo ra nhiều đặc điểm như các sông ngầm, các động khô, các động bậc thang, động treo, động hình cây và động cắt chéo nhau. Các động có sông được chia thành 9 động của hệ thống Phong Nha đổ vào sông Son và 8 động của hệ thống động Vòm đổ vào sông Chày.
Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là một trong hai khu vực đá vôi lớn nhất thế giới. So với 41 di sản thế giới khác có carxtơ. Phong Nha-Kẻ Bàng có các điều kiện địa hình, địa mạo và sinh vật khác biệt. Carxtơ tại đây có niên đại từ thời kỳ Đại Cổ Sinh, 400 triệu năm trước. Do đó Phong Nha-Kẻ Bàng là vùng carxtơ lớn cổ nhất châu Á. Nếu như khu vực Hin Namno. Một khu vực bảo tồn tự nhiên của tỉnh Khăm Muộn, Lào, giáp Phong Nha-Kẻ Bàng. Về phía tây được kết hợp thành một khu bảo tồn liên tục. Khu vực bảo tồn này sẽ là khu rừng carxtơ còn tồn tại lớn nhất ở Đông Nam Á với diện tích 317.754 ha.
Theo lịch sử phát triển thì các văn tự khắc trên vách đá bằng ngôn ngữ Chăm Pa cổ. Cho thấy động Phong Nha được người Chăm phát hiện từ thời xa xưa. Khi vùng đất này còn thuộc Vương quốc Chăm Pa. Năm 1550, Dương Văn An là người đầu tiên viết về động Phong Nha. Động Phong Nha đã được chạm lên một trong Cửu Đỉnh Đại Nội triều Nguyễn ở Huế. Năm 1824, động Phong Nha được vua Minh Mạng sắc phong là “Diệu ứng chi thần”. Ngoài ra còn được các vua nhà Nguyễn “Thần Hiển Linh”.
Cuối thế kỷ XIX, ông Léopold Michel Cadière một linh mục người Pháp. Thám hiểm động, khám phá các chữ viết của người Chăm và ông đã suy tôn Phong Nha “Đông Dương đệ nhất động”. Tháng 7 năm 1924, nhà thám hiểm người Anh Barton. Sau khi khảo sát Phong Nha. Đã đánh giá rằng động Phong Nha có thể sánh ngang với các hang động nổi tiếng trên thế giới như: Động Padirac (Pháp), động sông Drac (Tây Ban Nha) về vẻ đẹp kỳ vĩ của hang động.
Năm 1935, một người dân địa phương đã tình cờ phát hiện ra một động khô. Có cửa động nằm cách cửa động Phong Nha 1000 m, trên độ cao 200 m. Động này nằm trong khối núi đá vôi Kẻ Bàng thuộc xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch. Đây là động có cảnh quan kỳ vĩ không kém động Phong Nha. Nhưng lại không có sông ngầm. Năm 1937, Phòng du lịch của Khâm sứ Pháp (ở Huế), đã ấn hành một cuốn tập gấp giới thiệu du lịch ở Quảng Bình. Trong đó có giới thiệu về động Phong Nha. Địa điểm du lịch này đã được xếp hạng nhì ở Đông Dương thuộc Pháp.
Trước năm 1990, đã có nhiều cuộc thám hiểm hang động của các nhà khoa học Việt Nam và nước ngoài. Nhưng chưa hé lộ nhiều về hệ thống hang động Phong Nha. Năm 1990, lần đầu tiên Đại học Tổng hợp Hà Nội đã cùng với Hiệp hội nghiên cứu hang động Anh (British Cave Research Association). Đã phối hợp khám phá và nghiên cứu hang động trong khu vực này một cách sâu rộng. Cuộc khám phá hang động lần đầu được tiến hành năm 1990. Bởi một nhóm các chuyên gia về hang động. Của Hiệp hội nghiên cứu hang động Anh và Khoa Địa chất Địa hình của Đại học Tổng hợp Hà Nội. Do Howard Limbert chỉ huy. Nhóm thám hiểm này đã hoàn tất nghiên cứu động Vòm.
Năm 1992, một nhóm gồm 12 nhà khoa học Anh và 6 giáo sư của Đại học Tổng hợp Hà Nội. Tiến hành cuộc thám hiểm thứ hai và đã hoàn tất thám hiểm 7.729m thuộc động Phong Nha và 13.690 m thuộc động Vòm và các hang động lân cận. Cuộc thám hiểm thứ 3 vào năm 1994. Bao gồm 11 nhà khoa học Anh và 5 nhà khoa học Việt Nam thuộc Đại học Tổng hợp Hà Nội. Việc thám hiểm các hang động trong khu vực này là một công việc khó khăn và nguy hiểm.
Các đoàn thám hiểm đã mất nhiều thời gian với những khó khăn như: hang động sắc nhọn dễ gây thương tích, lòng hang hẹp. Các sông suối ngầm có thể dâng lên đột ngột làm bít cửa hang, lượng ô xy trong nhiều khu hang động có thể không đủ.
Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Các kết quả thám hiểm nghiên cứu này. Đã mang đến một sự hiểu biết toàn diện về hệ thống hang động ở Phong Nha-Kẻ Bàng. Đã được làm cơ sở cho bảo vệ, quy hoạch và phát triển du lịch. Cũng như hoàn thiện hồ sơ để trình lên UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.
Các nhà khoa học đã khám phá và nghiên cứu 20 hang động với tổng chiều dài 70 km hang động. Trong số đó có 17 hang động tại khu vực Phong Nha và 3 hang động tại khu vực Kẻ Bàng. Năm 1999, các nhà khoa học của Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga. Cũng tiến hành các khảo sát về hệ động thực vật ở khu vực Kẻ Bàng.
Động Phong Nha dài 7.729 m, có 14 hang, có dòng sông ngầm dài 13.969 m. Các thạch nhũ trong động trải qua hàng triệu năm kiến tạo từ nước có hòa tan đá vôi (CaHCO3). Mà tích tụ thành những hình tượng lạ mắt như hình sư tử, hình ngai vàng, hình đức Phật v.v.
Ngày 5 tháng 7 năm 2003. Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẽ Bàng vinh dự được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên Thế giới. ( nằm trong danh mục 149 Di sản thiên nhiên ). Đánh dấu một mốc lịch sử trên con đường phát triển của Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẽ Bàng. Là thành công to lớn của các Bộ – Ngành Trung ương, các nhà khoa học và tổ chức quốc tế.
Đặc biệt là sự chỉ đạo, lãnh đạo quan tâm của Thường vụ Tỉnh ủy. Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình. Các ban ngành cấp tỉnh, cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương. Cùng với sự phấn đấu không mệt mỏi về sự quản lý bảo vệ, tôn tạo của cán bộ, công chức Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẽ Bàng. Và một sự kiện lớn nữa. vào ngày 1 tháng 6 năm 2006, Bộ Văn hóa Thông tin Việt Nam đã phát hành bộ “tem” chọn lọc Phong Nha-Kẻ Bàng. 
Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng
Các Bạn hãy đồng hành cùng Phong Nha Travel để Khám phá hang động ở Phong Nha – Kẻ Bàng ở Quảng Bình
Nguồn: Nguyễn văn Rinh ( https://phongnhatravel.vn)
Comments